Recensies

Noordhollands Dagblad, 14 april 2007
Joke Dieben - Freichichs

Anne Provoost levert weer een juweeltje af

Zevenjarige Chloe als chroniqueur van het verdriet

In de zon kijken doopte Anne Provoost haar nieuwe roman. Zelden een toepasselijker titel gelezen. Want kijken begrijpen, observeren is het centrale thema van dit doorwrochte juweeltje.

In de zon kijken is het eerste boek dat de uitgever van de zo langzamerhand riant bekroonde Vlaamse jeugdboekenauteur (Woutertje Pieterse Prijs, Gouden Uil, Gouden Zoen, Boekenleeuw) liet verschijnen in zijn fonds voor volwassenen. Specifiek gericht op de jeugd kon je boeken als Vallen en De arkvaarders die met ruime tussenpozen uit de pen van Anne Provoost vloeien, al nooit noemen. Haar cross-over literatuur laat zich zowel door adolescenten als door volwassenen genieten. Het zijn als het ware uit losse scènes opgebouwde boeken die worden gekenmerkt door hun gelaagde, knap vervlochten thematiek, door zintuiglijke natuurbeschrijvingen en door uitgebeende zinnen die de lezer ruimte bieden de karakters en gebeurtenissen zelf nader in te vullen. Beeldend, intelligent, rijk proza kortom, waarin over elk woord is nagedacht. Geen wonder dat het jaren duurt voordat Provoost er weer eentje af heeft. En dat literaire jury’s haar boeken zo bejubelen. Of dat er vanuit de filmwereld grote belangstelling bestaat voor haar zo beeldend geschreven werk.

Opmerkelijk genoeg is de kleine Chloe in de eerste voor volwassenen geschreven roman van Provoost de verteller en ik-figuur – een meisje van pakweg een jaar of zeven, acht. Ze woont met haar vanuit Europa naar Australië geëmigreerde ouders en puberende halfzusje Ilana in een afgelegen boerderij, waar haar vader zich onder meer bezig houdt met het stoken van (citroen) jenever en haar fotograferende moeder wordstelt met een oogkwaal, die haar binnen afzienbare tijd met blindheid zal slaan. Alsof dat nog niet genoeg is, valt haar vader – na een stevig glas ter viering van een geslaagd jachtpartij, zo wordt gesuggereerd – van zijn paard, raakt verlamd en overlijdt een paar weken later. De gevoelige, mensenschuwe Chloe, op dat moment al een geoefend waarnemer, wordt daarmee de chroniqueur van het verdriet. Van het onvermijdelijke afscheid.

Terwijl het blikveld van haar moeder zich dag na dag vernauwt, wordt haar blik scherper. Haarfijn registreert ze de af- en aan golvende perioden van rouw, ziet ze toe hoe haar moeder grip op het leven probeert te houden, neemt ze de bezorgdheid van de omgeving waar. En met zogenaamd onbesuisde acties probeert ze naar haar biologische vader gevluchte halfzusje (die het blinde starende oog van haar moeder niet meer kan verdragen) er toe te bewegen, naar huis terug te keren.

Alles klopt in dit van licht, zon, stof, droogte en onbestemd gevaar zinderende boek. Tot in de finale, waarin een onverwacht pak sneeuw een koele deken legt over de uitgedroogde landerijen en iedereen tot bezinning lijkt te komen. Tenminste, dat vermoeden we, want geheel in de stijl van Anne Provoost blijft ook in haar nieuwste kleinood weer de vraag of verstandige voornemens ook daadwerkelijk worden uitgevoerd.