Interviews

De Morgen, 02 december 2006

Elke zaterdag laat iemand zijn of haar licht schijnen over het nieuws van de voorbije week. Welke items sprongen eruit? Welke thema's maakten de tongen los? Schrijfster Anne Provoost over de voorakkoorden van Leterme, de uithaal van Tobback en New Orleans een jaar na de zondvloed.

Bush geeft toe dat de wederopbouw van New Orleans nog altijd nergens staat.

Een van de belangrijkste verantwoordelijkheden van een overheid is zijn burgers te beschermen bij rampen, dat wist men al in de tijden van de plagen van Egypte. Het beleid van Bush draagt hele afdelingen van de overheid over aan agentschappen die het werk uitbesteden aan de privé-sector. De overtuiging is daar dat mensen die werken uit eigenbelang beter gemotiveerd en efficiënter zijn dan overheidsinstellingen. Het land komt echter in een draaikolk terecht: de overheid betaalt de rekeningen van de private instellingen. De prijzen op die rekeningen zijn vrij, en lopen vooral in tijden van catastrofe en schaarste hoog op. Vervolgens gaan die instellingen kapot omdat de overheid ze niet meer kan subsidiëren. Een jaar na Katrina vraagt iedereen zich af waar al het geld voor de wederopbouw van New Orleans naartoe is gegaan. Ik vermoed naar private instituten die bij de volgende orkaan tegen vergoeding zullen uitrukken, en net zo veel volwassenen, kinderen en huisdieren van daken zullen plukken als er middelen ter beschikking zijn gesteld.

In de Merchtemse scholen mogen de kinderen op de speelplaats alleen nog Nederlands praten.

In het debat over de kwestie verfransing van de voorbije twee weken is me opgevallen hoe gepolariseerd we in Vlaanderen zijn over deze discussie. Wie de uitspraak van Leterme in Libération veroordeelt, wordt er automatisch van beschuldigd de verfransing toe te staan. Een eventuele ontbinding van België en de verfransing van de rand zijn twee aparte discussies. Ze moeten allebei in een sfeer van beleefd vertrouwen verlopen. Het is niet omdat Vlaanderen zelfstandig gaat dat vervolgens in de Vlaamse rand alle Franstaligen Nederlands zullen praten. De verfransing is een reëel probleem dat met heel veel creativiteit zal moeten worden opgelost. De kernvraag in dat debat zal zijn: is taalverwerving de essentie van integratie, of is het iets wat er zijdelings bij komt kijken? Zoals steeds bij moeilijke discussies is het handig dat enkelingen in de vorm van ‘een stunt’ een voorzet doen om het gesprek op gang te trekken. Al blijft het spijtig dat gemeenten eigenmachtig tot dit soort maatregelen moeten overgaan voor het debat op een hoger niveau heeft plaatsgevonden. Het risico bestaat immers dat er meer verhitting ontstaat dan goed is voor de zaak.

Leterme geeft toe dat er al gretig voorakkoorden worden gesloten (ondemocratisch?).

Een democratie draait om onderhandelen, afspraken maken, overeenkomsten sluiten, dus het moet niet verbazen dat dit soort dingen gebeuren. Maar democratisch is dit alleen als we van de minister-president niet enkel mogen vernemen dat het gebeurt, maar ook waar, met wie en waarover. Tenzij hij het allemaal doet uit argwaan over het gedrag van zijn plaatselijke CD&V-mandatarissen, dat kan ook. Maar zelfs als dit zijn manier is om een mogelijke samenwerking van zijn lokale mandatarissen met het VB te snel af te zijn, houdt hij de kiezer voor de gek als hij niet voor elke gemeente vertelt wat met wie is afgesproken over bij voorbaat verdeelde mandaten. Naast ondemocratisch vind ik het nogal ongelikt. De kiezer is voorlopig nog geen nar, in de zin dat hij buiten spel wordt geplaatst, maar hij is wel al joker: hij zal worden getrokken naargelang het uitkomt, in een pokerspel dat zich boven zijn hoofd afspeelt.

Tobback vindt dat politici moeten stoppen met mekkeren over hun zware job, anders moeten ze maar ander werk zoeken.

Dit lijkt me het soort welles-nietesgesprek dat in een kantine thuishoort. Werken is lastig, en soms wordt dat verwoord, misschien vooral door mensen die na hun werk ook nog kinderen opvoeden. In de kantine van om het even welk bedrijf, school, ziekenhuis zal er dan op een bepaald moment altijd wel iemand zijn die van achter zijn koffie roept: ‘Houd nu eens op met mekkeren!’ Wil ik dit soort gekissebis uitgebreid in mijn krant aan bod zien komen? Eigenlijk niet. Het probleem van werkdruk stelt zich ook bij tientallen andere beroepen, als ik over politiek lees verneem liever wat meer over de beleidsvisie van onze verkiezingskandidaten. Mediaredacties zouden moeten beseffen dat in de verkiezingsstrijd meerdere mechanismen in werking treden: profileringdrang bij de politici, maar ook onruststokerij bij de berichtgevers.