Metro, maandag 23 oktober 2006
Wanneer wist je dat je schrijfster wou worden?
Mijn allereerste verhalen maakte ik voor ik kon schrijven. Ik dicteerde ze aan mijn moeder. Op mijn achttiende stopte ik met schrijven. Ik kan die beslissing nog terugvinden in mijn dagboek. Ik vond het belangrijker om literatuur te studeren, dan om er zelf te maken. Maar het bloed kroop waar het niet gaan kon.
Waarom schrijf je vooral voor jongeren?
Ik schrijf nogal vaak over jonge mensen. Of dat dan ook betekent dat mijn boeken voor jonge mensen zijn, laat ik aan mijn uitgever. In de Lage Landen is het voor de hand liggend om mijn boeken in een jeugdboekenfonds uit te brengen. Onze recensenten en boekenmensen zijn immers erg breeddenkend over wat er mogelijk is in de jeugdliteratuur. In sommige landen is dat anders. De Engelse vertaling, bijvoorbeeld, is begonnen als boek voor young adults, maar is vrij snel doorverkocht aan een volwassenenfonds.
Mijn nieuwe boek, dat in de lente verschijnt, vertrekt opnieuw vanuit het perspectief van een kind. Dat gezichtspunt boeit me omdat het vrij is van cynisme. Het is mijn uitgever die heeft beslist dat het in het fonds voor volwassenen verschijnt.
Verschillende van je jeugdboeken gaan over pijnlijke thema’s. Wil je jongeren op die manier wakker schudden?
Ik probeer de boeken te schrijven die ik zelf graag zou lezen. Een schrijver gaat niet zitten met de vraag: wat is mijn thema, en is het een pijnlijk thema? Hij wil een verhaal vertellen. Hij kiest een onderwerp omdat het hem intrigeert, omdat de denkoefening de moeite waard is. Ik hoorde onlangs op de radio een liedjesschrijver die zei: 'Als ik begin met het schrijven van een lied, vraag ik me niet af: welke waarheid wil ik verkondigen, dat kan ik me niet permitteren. Ik vraag me vooral af: wat rijmt er op het vorige vers? ' Zo gaat het ook bij ons: we creëren een aparte wereld, los van de rest. We laten ons niet binden door wat we weten, we gaan zoeken naar wat we nog niet weten, en dat zoeken bepaalt het schrijfproces. Van belang is de interne logica van het verhaal, de rest is bijzaak.
Je hebt ook essays geschreven over onpopulaire onderwerpen als migratie, milieu e.d. Ben je een wereldverbeteraar?
Ecologie is een van de meest relevante onderwerpen van onze tijd. Als we dat niet kunnen oplossen, zullen we de luxe niet meer hebben om nog over de andere problemen te kunnen bekvechten.
Voor verschillende boeken kreeg je een prijs. Hecht je daaraan?
Als je aan een boek begint, weet je niet of wat je schrijft ook relevant is voor anderen. Theoretisch kan het dat alleen jij geboeid bent door de woorden die je neerpent. Het is achteraf altijd fijn om te horen dat anderen ook geboeid zijn geraakt.
Wat voor boeken lees je zelf het liefst?
Op dit moment houd ik van boeken die vertellen, en voor de rest hun mond houden. Als ik lees wil ik hard kunnen werken: zelf de verbanden leggen, zelf interpreteren. Liever geen boeken waar de schrijver dat voor mij doet. Maar ik kan volgende week alweer van gedacht veranderd zijn, hoor.
Wanneer is een boek voor jou geslaagd?
Als het de lezer toestaat om terug te praten. Ik wil als schrijver met de lezer in gesprek gaan. De schrijver heeft voor mij niet het laatste woord.
