Standpunt

Saddam
De Standaard, maart 2003

'Als we geen oorlog willen, wat moeten we dan wel doen met Saddam?'

Laat ik beginnen met wat er had moeten gebeuren, enige tijd terug. Bush had als volgt een grootse antiterrorismecampagne moeten opzetten: het embargo tegen Irak had moeten worden opgegeven, de 12de september 2001 al, en de miljoenen dollars die Bush veil had om de terreur te lijf te gaan hadden moeten worden geschonken aan alle landen die potentieel terroristen huisvesten, inclusief Irak. Bush en de ‘vrienden en bondgenoten’ hadden een glorieus gebaar moeten stellen, een offer waardoor elke terrorist met plannen door zijn eigen moslim- of andere broeders staande zou zijn gehouden. Dat zou een zeer goedkoop en humanitair alternatief zijn geweest voor de catch 22 waarin we ons nu bevinden.

Bush deed evenwel het tegendeel en veroorzaakte het ergste: hij maakte een martelaar van de dictator die, had de genereuze handreiking plaatsgevonden, op geen tijd door zijn eigen volk zou zijn veroordeeld. Zo ver is het gekomen dat nu zelfs de indruk ontstaat dat Saddam door grote delen van de moslimgemeenschap wordt gesteund. Is alle hoop verloren? Kan het Irakese volk nog van zijn dictator worden verlost? Zeer zeker wel, en zeer zeker zonder een oorlog (al blijft achter deze vraag een andere vraag rinkelen: ‘Waarom hij? Wat met die anderen, in Noord-Korea, in Oezbekistan, in Soedan? Wat maakt Hoessein zo verrekt gewichtig?’). Verlossing is alsnog mogelijk door het stellen van een gul gebaar, zo nodig gepaard gaand met een knieval, de bereidheid om toe te geven dat westerse regimes in hun geostrategisch beleid compleet de bocht uit zijn gegaan. Erkennen dat het inzicht een beetje laat is gekomen kan de doeltreffendheid verhogen, dus laat in Irak de fondsen binnenstromen, lever aan de gezinnen medicijnen en kortegolfradio’s, aan de scholen boeken, tijdschriften en computers met internetverbinding, omhels het Irakese volk en help hen te doen waar ze al lang naar reikhalzen: de angst afgooien zodat het nodige kan worden gedaan. En als Saddam eindelijk is gestraft, laten we dan ergens op het hoofdkantoor van de VN een gedenkplaat voor hem ophangen, omdat hij ervoor zorgde dat er een nieuwe internationale gemeenschap opstond, een VN met slagkracht, die niet alleen gaat kijken of in een land chemische wapens liggen, maar ook of mensenrechten worden gerespecteerd.